Geloof jij je eigen gedachte?
Wat zijn gedachten? Eigenlijk een filosofische vraag, maar voor het gemak eerst een definitie:
“Een gedachte is een denkbeeld binnen het bewustzijn. Een gedachte is een moment in het almaar doorgaande denken. Een gedachte kan zonder aanleiding opkomen, of voortkomen uit andere gedachten - de ene gedachte leidt tot een andere. Een gedachte kan worden opgeroepen door waarnemingen - een beeld, geur of geluid. Wanneer bewust wordt nagedacht, wordt gezocht naar een logica of zin in datgene waarover wordt nagedacht. Emoties, gevoelens kunnen gedachten oproepen als reactie.”
Alles wat we denken is gevormd door alles wat we hebben meegemaakt in ons leven. Wat we van huis uit hebben geleerd aan normen en waarden, wat goed en slecht is, van de mensen om ons heen, onze cultuur. Ze zeggen wel eens; 99% van alles wat je denkt is oorspronkelijk niet van jou.
Zo zijn onze gedachte opgebouwde overtuigen. Bij overtuigen gaat het er niet om of ze waar of niet waar zijn. Voor onszelf zijn ze namelijk altijd waar en lijken het feiten. Maar dat blijkt de grootste misvatting. Ons brein verwerkt constant informatie voor ons en doet dit volgens bepaalde patronen. Lees hieronder hoe ons brein dat doet, maar ook wat dat dus betekend voor onze perceptie van de ‘’werkelijkheid’’.
Het onbewuste brein herhaalt doorlopend patronen. Het brein houd van efficiëntie. 95% van wat we doen is simpelweg het herhalen van patronen. Dat doet je denken; reageer je op de daadwerkelijke situatie van het moment? Of handel je vanuit oude patronen?
Het brein maakt geen onderscheid tussen wat er werkelijk in het hier en nu gebeurt en wat we bedenken (herinneringen, toekomstbeelden, angsten, associaties, innerlijke gesprekken, zelf dromen beïnvloeden dus rechtstreeks ons gevoel). Het brein kent ook geen verleden of toekomt. Alleen hier en nu. Als we terugdenken aan iets uit het verleden of als we ons iets voorstellen dat in de toekomst licht (en al onze zintuigen doen mee) dan reageert het hele systeem als of het hier en nu gebeurt. Je beleeft het. Vaak lijden we hierdoor meer dan nodig. Deze spreuk kent bijna iedereen:
Een mens lijdt het meest, onder het lijden dat hij vreest en zo lijdt hij meer, dan het leven hem te lijden geeft.
We voorspellen de toekomst door het verleden te herhalen. Het brein gaat automatisch terug naar:
- De laatste keer dat je in een soortelijk situatie zat
- Een soortgelijk situatie met een emotionele component
- Of een soortelijke situatie die veelvuldig voorkomt.
Stel je voor dat je net uit een zware burn-out, depressie of revalidatie komt en het afgelopen jaar was een hel, hoe denk je dat je aankijkt tegen alles wat je weer moet gaan ondernemen?
Het brein neemt alleen dat waar, waar wij onze aandacht op richten en waar onze focus ligt. Pessimisten, angstige mensen, mensen met het glas half leeg, verwachten ellende om zich heen, dus wat nemen ze waar? Alle ellende om zich heen. Ze bevestigen hun eigen overtuigingen door zich te focussen op de ellende en raken zo steeds meer overtuigd van het feit dat ze het echt goed zien: mensen zijn niet te vertrouwen, het leven is onveilig en brengt alleen maar ellende.
Maar het is slechts perceptie. De mensen die focussen op het mooie, liefde, verbinding, geluk, et cetera, nemen het leven heel anders waar.
Een optimist en een pessimist zitten samen in exact dezelfde situatie, maar beide beleven het compleet anders. De optimist richt zich op wat er allemaal fijn is aan deze situatie, en de pessimist beredeneerd alle nadelen van deze situatie. Beide hebben volledig gelijk, want er is niet zoiets als een universele waarheid. Er is alleen maar individuele beleving. Het enige wat je jezelf moet afvragen in elke situatie is: Is mijn focus, de gedachte die ik hierbij heb, de manier waarop ik hier tegenaan kijk behulpzaam (voel ik me er goed door) of niet behulpzaam (voel ik me er narig door?)
We kunnen alleen iets waarnemen als we er een beeld van hebben. Je kan niet iets zien, wat je niet kent. Wees dus niet oordelend naar zogenaamde zwartkijkers, ze hebben een hele goede reden om de werkelijkheid op deze manier te bezien, ze kennen niet anders en dat is heel pijnlijk.
We kunnen dus alleen waarnemen wat we geloven. Als je geloofd dat iets er voor jou nooit zal zijn, je het niet verdient, er niet goed genoeg voor bent, kun je het ook niet waarnemen. Technisch bekeken klopt het spreekwoord; eerst zien dan geloven, dus niet. Het zou moeten zijn: Eerst geloven dan zien!
Dus als er geen universele waarheid bestaat, kun je stoppen met strijden voor je gelijk. Je hebt sowieso gelijk. Want jouw overtuiging is waar voor jou. Maar besef ook, je ‘tegenstander’ heeft net zo goed gelijk. Want zijn/haar standpunt is voor hem/haar net zo waar.
Dus; ga je voor je gelijk of ga je voor geluk?
Onvervuld verlangen
Als je iets pijnlijks (traumatisch) overkomt, moet het systeem (lichaam en geest) deze gebeurtenis verwerken (afb. 1). Je zou schematisch kunnen zeggen dat het tijdelijk uit bescherming in 2 delen uiteen valt (afb. 2).
Een filosofische beschouwing op meditatie door Susanne de Vos
In mijn spreekkamer staat een Boeddha hoofd. De ogen zijn gesloten en er ligt een vredige uitdrukking op het gezicht. Het Boeddha hoofd staat voor mij, voor naar binnen gerichte aandacht, het vinden van vrede met jezelf en rust in jezelf. Na dit zelf te hebben gevonden is het mijn hoop dat mensen dit bij mij in de praktijk kunnen vinden. Het is mijn overtuiging dat alle antwoorden in onszelf aanwezig zijn en dat psychotherapie een van de vele manieren is om hier bij te komen.
Universele Liefde
Als liefde het mooiste is wat er is… betekend dat dan dat liefde verliezen het naarste is wat er is? Verlies kan donker en pijnlijk zijn… en in die pijn kun je je heel alleen en eenzaam voelen… Maar kun je liefde eigenlijk wel verliezen?
De veilig modes
Veiligheid is een relatief begrip. Iedereen heeft in elke omstandigheid een ander gevoel van veiligheid. Het echte gevoel van veiligheid zit van binnen, niet van buiten. Hoe kan dit, en hoe werkt dit? En welke invloed heeft je ademhaling hierop?
Adem jezelf veilig
Hartcoherentie is een korte benaming voor een coherent hartritmepatroon. Coherent wil eigenlijk zeggen, samenhangend, in harmonie met andere ritmes in je lichaam zoals hersengolven en de adem. Het is een wetenschappelijke methode om stress, fysieke klachten, angst en depressie te verminderen. Een coherent hart betekent dat hersenen en hart in harmonie samenwerken. Deze harmonieuze samenwerking is een effectieve manier om gevoelens van stress en angst beheersbaar te maken.
Een filosofische beschouwing op meditatie
Mensen denken bij psychologie en psychotherapie vaak aan denken en gedachten. Dat je gaat praten over je problemen en dat er dan al denkend een oplossing uit voort komt. Natuurlijk gaat het binnen de psychologie over onze manier van denken, maar het is veel meer dan dat.
De kracht van kwetsbaarheid
Emoties; kracht of klacht? Dit vragen veel mensen zich af. Helemaal de hoog gevoelige onder ons. We willen authentiek zijn, onszelf zijn, dus onze emoties tonen, maar ook sterk zijn. We willen geliefd en geaccepteerd worden, om wie we zijn. Maar is het veilig om jezelf te zijn bij andere? Hoe weet je dat er geen misbruik van je openheid word gemaakt? (Brene Brown zegt in haar boek De kracht van kwetsbaarheid; ga de uitdaging aan!)
Geloof jij je eigen gedachte?
Wat zijn gedachten? Eigenlijk een filosofische vraag, maar voor het gemak eerst een definitie: “Een gedachte is een denkbeeld binnen het bewustzijn. Een gedachte is een moment in het almaar doorgaande denken. Een gedachte kan zonder aanleiding opkomen, of voortkomen uit andere gedachten - de ene gedachte leidt tot een andere. Een gedachte kan worden opgeroepen door waarnemingen - een beeld, geur of geluid. Wanneer bewust wordt nagedacht, wordt gezocht naar een logica of zin in datgene waarover wordt nagedacht. Emoties, gevoelens kunnen gedachten oproepen als reactie.”
Slachtoffer of keuze?
De Boeddha zei het al; Het leven is lijden. Bij het leven hoort onherroepelijk pijn; verlies, afwijzing, onrecht, we komen het allemaal tegen. Maar er is een onderscheid tussen pijn en lijden.
Naar binnen gerichte aandacht
Waar we ook zijn, er is altijd geluid en beweging om ons heen. Onze zintuigen (horen, zien, ruiken, proeven, voelen) staan altijd aan. Deze zintuigen zetten de prikkels van buiten om naar onze beleving van binnen. Zo is er altijd wel iets om van te genieten, mee in interactie te gaan, over na te denken, maar ook wat ons kan triggeren.
“Wat de rups het einde noemt,
noemt de rest van de wereld een vlinder.”
Lao Tzu
Susanne de Vos
Praktijk voor Psychotherapie & Hypnotherapie
zorgvoorlichaamenpsyche@outlook.com
